صفحه 309
مسئله 2030- هر چيزى را كه ماليّت داشته باشد
مىتوان مهر قرار داد، كم باشد يا زياد، عين باشد يا منفعت، حتّى تعليم قرآن و يا
صنعت ديگرى را هم مىتوان مهر قرار داد، و در عقد دائم خوب است بيشتر از مهر السّنۀ
حضرت زهرا«سلام‌الله‌علیها» (پانصد درهم) نباشد كه تقريباً دويست و شصت مثقال نقره
مىشود.
مسئله 2031- اگر در عقد مهر را معيّن نكنند و
يا چيز حرامى را مهر قرار دهند نظير آلات قمار، عقد صحيح است و بايد مهر او مطابق
مهر زن‌هايى كه مثل او هستند داده شود.
مسئله 2032- اگر مرد مهر زن را در عقد معيّن
كند و قصدش اين باشد كه آن را ندهد، عقد صحيح است، ولى مهر را بايد بدهد.
مسئله 2033- اگر موقع خواندن عقد براى دادن
مهر مدّتى معيّن نكرده باشند، زن هر وقت بخواهد مىتواند مطالبۀ مهر كند، مگر
اينكه شوهر توانايى دادن آن را نداشته باشد.
مسئله 2034- اگر در ازدواج دائم طلاق دهد يا
در ازدواج موقّت مدّت را ببخشد يا مدّت تمام شود، بايد تمام مهر، و اگر نزديكى
نكرده، نصف آن را بدهد.
مسئله 2035- كسى كه ازدواج مىنمايد، مهريه
بر عهدۀ خود اوست نه بر عهدۀ ديگرى، مگر اينكه ديگرى نظير پدر ضمانت كرده باشد و
آنچه در ميان بعضى از مردم معمول است كه مهريۀ عروس را پدر داماد مىدهد، از اين
قبيل است، ولى اگر در حال صغر، پدر يا جدّ، براى او عيال بگيرد و در آن حال صغير
مال نداشته باشد، بر عهدۀ پدر يا جدّ است.
مسئله 2036- اگر چيزى نظير خانه، زمين، فرش و
مانند اينها را مهر قرار دادند و بعد از مدّتى قيمت آن بالا رفت يا پايين آمد،
قيمت فعلى آن ملاك است و اگر مهر را پول قرار داده باشند، ارزش وقت عقد ملاك است؛ مثلاً
اگر ده هزار تومان مهر قرار داده باشند كه در زمان عقد قدرت خريدِ او ده مثقال طلا
است، در وقت اداى مهر بايد قيمت ده مثقال طلا را بدهد و خوب است با يكديگر مصالحه
نمايند. به عبارت ديگر مهريه اگر خانه و زمين و مانند اينها است، همان بايد ادا
شود و اگر پول است، بايد به پولِ روز ادا شود و قدرت خريد مراعات گردد.
مسئله 2037- زوجه، بيش از آنچه كه در عقد ذكر
شده حقّ مطالبه ندارد، مگر آنكه به يكى از عقود لازمه زوج متعهّد شده باشد چيز
ديگرى علاوه بر مهر بپردازد.
صفحه 310
مسئله 2038- اگر كسى زنى را به عقد خود در
آورد و قبل از دخول فوت كند، نصف مهر را مىبرد.
مسئله 2039- اگر زنى به ديگرى وكالت دهد كه
او را با مهر معيّنى به عقد شخص ديگرى در بياورد، اگر وكيل مهر را كمتر يا زيادتر
كند، اين عقد فضولى است و منوط به اجازۀ زن است، اگر قبول كرد عقد صحيح است و الّا
باطل است.
مسئله 2040- اگر زوج به غير از دخول، مثلاً
با انگشت بكارت زن را بردارد، تمام مهر را بدهكار مىشود، چه زن راضى به اين كار
باشد يا نباشد.
مسئله 2041- هرگاه زوج و زوجه اختلاف در
پرداخت يا نوع يا مقدار آن و مانند اينها داشته باشند، بايد به حاكم شرع مراجعه
شود.
مسئله 2042- شيربها كه در ميان بعضى از مردم
معمول است، دِين است كه بايد پرداخته شود.
مسئله 2043- آنچه شوهر براى زن تهيه مىكند،
نظير طلا، لباس و مانند اينها، چه قبل از عروسى چه بعد از عروسى، چون تمليك نيست،
مال شوهر است و همچنين چيزهايى كه زن براى شوهر تهيه مىكند مال خود اوست، ولى اگر
آن چيزها تلف شود، هیچ‌کدام ضامن نيستند.